Ben Eskişehirin Alpu ilçesindeki çingeneleri bilirim. Her sene yanımda 2-3 çingene tarım emekçisi olarak çalışır sezonluk. Kıpçak Lehçesi ile konuşurlar. Gümüş işçiliğinde ustadırlar, tarla emekçiliği yaparlar (çapa-pancar sökümü) Çok neşeli insanlardır ama aynı zamanda kapalı kutulardır. Hırsızına Torbacısına hiç rastlamadım. Hepsinde gözlenen çalışmayı sevmeme durumu onlarda da var. Birini sevdilerse sorgusuz sualsiz ona yanlış yapanın cezasını çok fena keserler. Mesela sizi sevdilerse size sıkıntı vereni sizin haberiniz olmadan haşat ederler. Eline düşürdüklerini linç etmekten çekinmezler. Çingene toplumunun çok farklı dinamikleri vardır, sıradan toplumlar gibi değiller. Pek anlamak zordur zaten içlerine de almadıkları için gerek de yoktur. Farklılar. Mesela bir çocuk doğduğu zaman adı verilir ama çocuğun annesi dışındaki ailenin gelinleri çocuk yaşlarda lakap takarlar ve toplum ölene kadar onu o lakapla anar, obur, şıkıdım, paşa, kara bacak, tatlı dil, affetmez vb gibi... Çok küçük yaşlarda evlenirler. Evlerini ne pahasına olursa olsun imece usulüyle yaparlar, yakın akrabalar ve komşularla. Yardımcı olmayan dışlanır. Kendi aralarında bir namussuzluk yapan, iki evli arasında (yasak ilişki) aracı olup laf taşıyan, evliyken başkalarıyla ilişki yaşayan, nişanlı veya sözlü bir kızı kaçıran insanların sadece kendileri değil, anne-baba-kardeşleri de sürgün edilir. Cezasını yine kendileri keserler, içerde veya dışarda fark etmez. Akla hayale sığmayacak değerleri vardır, bazen saçmalıktır bazen çok ince bir düşüncenin mahsulüdür. Ha bu arada liseyi okuyup bitirenler için o artık çingene değil derler, çok ilgimi çekmişti.
Ben Eskişehirin Alpu ilçesindeki çingeneleri bilirim. Her sene yanımda 2-3 çingene tarım emekçisi olarak çalışır sezonluk.
Kıpçak Lehçesi ile konuşurlar.
Gümüş işçiliğinde ustadırlar, tarla emekçiliği yaparlar (çapa-pancar sökümü)
Çok neşeli insanlardır ama aynı zamanda kapalı kutulardır.
Hırsızına Torbacısına hiç rastlamadım.
Hepsinde gözlenen çalışmayı sevmeme durumu onlarda da var.
Birini sevdilerse sorgusuz sualsiz ona yanlış yapanın cezasını çok fena keserler.
Mesela sizi sevdilerse size sıkıntı vereni sizin haberiniz olmadan haşat ederler. Eline düşürdüklerini linç etmekten çekinmezler.
Çingene toplumunun çok farklı dinamikleri vardır, sıradan toplumlar gibi değiller. Pek anlamak zordur zaten içlerine de almadıkları için gerek de yoktur. Farklılar.
Mesela bir çocuk doğduğu zaman adı verilir ama çocuğun annesi dışındaki ailenin gelinleri çocuk yaşlarda lakap takarlar ve toplum ölene kadar onu o lakapla anar, obur, şıkıdım, paşa, kara bacak, tatlı dil, affetmez vb gibi...
Çok küçük yaşlarda evlenirler.
Evlerini ne pahasına olursa olsun imece usulüyle yaparlar, yakın akrabalar ve komşularla. Yardımcı olmayan dışlanır.
Kendi aralarında bir namussuzluk yapan, iki evli arasında (yasak ilişki) aracı olup laf taşıyan, evliyken başkalarıyla ilişki yaşayan, nişanlı veya sözlü bir kızı kaçıran insanların sadece kendileri değil, anne-baba-kardeşleri de sürgün edilir. Cezasını yine kendileri keserler, içerde veya dışarda fark etmez.
Akla hayale sığmayacak değerleri vardır, bazen saçmalıktır bazen çok ince bir düşüncenin mahsulüdür.
Ha bu arada liseyi okuyup bitirenler için o artık çingene değil derler, çok ilgimi çekmişti.