kaos teorisi hakkında ne düşünüyorsunuz? Kelebek etkisi ve bu etkiden kaynaklanan zorunlu fiiller sizce de zorunlu mudur? Kisacası özgür irade var mıdır yoksa irade yanılsama mıdır?
ihtimaller dahilinde özgürüz. Her ihtimal başka bir kaos yaratır. Yaptığımız her seçimde içine dahil olduğumuz yeni bir senaryo ile yolumuza devam ederiz. Varolan ihtimallerin ve buna bağlı senaryoların el verdiği kadar özgürüz aslında. Ama görünürde farkındalık kapasitemiz kadar özgür olduğumuz düşünülebilir ve bu kapasiteyi yaratan duyguların yarattığı hislerin berraklığı nispetinde de farkındayızdır bence.
bir senaryodan başlamak zorundayız. Zamanda ilerledikçe aslında senaryolar arasında geçiş yapıyoruz. Orada bütün ihtimaller var, buna paralel evrenler de diyebiliriz. Ve biz her seçtiğimiz ihtimalde hali hazırda zaman ve mekanda bulunan bütün senaryolarda seyahat ediyoruz kendimize rota seçiyoruz diye düşünüyorum. Belki biraz çılgınca oldu ama bence öyle. Tabi ki de bu durumda bir sonraki ihtimale sıçrama yapmak için bir önceki ihtimalde bulunmalıyız.
ya aslında aristoda da olan, islam felsefesinde de olan "muharriku'l-evvel" (ilk hareket ettirici) e gidiyor zihnim. Yani her şey böyle birbirini tetiklerek geliyorsa bunun bir başlangıç noktası olmalı. Hareketi başlatan bir şey. Asıl meselem tanrıya ulaşmak değil yanlış anlaşılmasın. Ben zaten tanrıyı kabul ediyorum ama ulaştığım nokta fiillerimde özgür olmadığım kanısına vardırıyor beni. Sokrates gibi bağlayayım bari: "ben yinede hiçbir şey bilmiyorum"
bence bir bakıma çok haklısınız. Benimde aslında kastettiğim şey bu idi. Mesela M teorisinde Tanrı boyutu diye adlandırılan 11. boyut yani anerk boyutu bütün ihtimallerin var olduğu yer diye tanımlanıyor. Biz hali hazırda bütünün parçası isek yapabileceğimiz her şeyde onun dahilinde gerçekleşebilir. işte bizim özgür irademizde bütün ihtimallerin olduğu yerde her kendimizi bilişimizde, farkında olduğumuzda ve tercih yaptığımızda yani zamanda devinime girdiğimizde gerçekleşebiliyor. Aslında bir başlangıç noktası bence yok ama konu itibariyle farkındalığın izin verdiği ölçüde bir başlangıç noktası düşünülebilir diye düşünüyorum. Çünkü o zaman ancak bir anlam ve manaya ulaşabiliriz fakat herşeyin sadece bundan ibaret olmadığını da yine bilebiliriz. Yani aslında hiçbir şey bilmediğimizin ve aynı anda aslında her şeyin bilgisine sahip olduğumuzun. Göreceli olarak neyi anlamak istiyorsak o açıdan bakarak.
öncelikle itiraf etmeliyim çok üst perdede yazmışsınız ama yine islam felsefesi ile bağlantı kurarak bir şey soracağım. Sanırım "her tercih yapışımızda bizden yukarıda bulunan bir boyuttan, bir varlıktan, bir bütündenv. S den bu tercihi, bu ihtimali bulup seçiyoruz" demek istiyorsunuz. Mesela ibn sina sudur teorisine bağlantılı olarak bizim aklımızın bazı durumlarda bir üst akılla irtibata geçtiğinden bahseder. Galiba buna yakın bir şey söylemek istiyorsunuz. ama nihayetinde varlık bir bütündür ve bizler o bütünün parçaları olarak bütünün dışında bir seçim, bir düşünüş, bir yaşayış uygulayamayız.
bu arada neredeyse her paylaşımda bilim ya da felsefenin bilime tam bir kapı açan empirizmin dışında bir felsefe sohbetini bu sayfada yaşattığınız için de çok memnun oldum.
yani aslında bilimsel olarak ta anlatmaya çalıştım. Ama tabi örnek verdiğim teori hala bir teori. Fakat bu teorinin gerçekliğini pek çok şekilde hem mantıkla hem de bazı mistik felsefenin verilerinden yola çıkarak dönüp dolaşıp hep bu sonuca vardığım için sizinle paylaştım. Üst perdeden yazmamın sebebi olarak aslında sizin anlayışınızı fırsat bildim. O yüzden ben teşekkür ederim. Keyifli bir bilgi alış verişi oldu
muhtemelen benim cehaletimden kaynaklanıyor. Yani iyi kötü felsefe ile ilgiliyim, bilimi de seviyorum ama doğru düzgün bilimsel tek kitap okumuşluğum yok. E bilimle uğraşanlar da felsefeyi basit buluyor. Zemin bulamıyorum. Tekrar teşekkürler. İyi akşamlar.
yani hepimiz birilerine göre cahiliz sonuçta. Şimdi benim bilimsel olarak sahip olduğum bilgi bu işe meraklı olan birisinin yanında yada bir bilim insanın yanında bir cehalet gibi görülebilir. Ancak bazı bilgiler insana ilham gibi de gelebilir. Mantıkla pek çok şey bulunabilir. Ve belki sizin bulduğunuz şey doğru olsa bile bir başkası akıl erdiremediği için sizi cahil bulabilir. O yüzden bence kendinize haksızlık etmeyin. Eğer işinize yarıyorsa ve size bir kapı açıyorsa sahip olduğunuz ve de sahip olmadığınız her bilgi işinize yarayabilir. Bazen bazı şeyleri fazlasıyla bilmek ve bunun farkında olmakta en basit gerçekleri dahi görmemizi engelleyebilir. Bilimleri uğraşanların felsefeyi basit bulması gibi. Yani herkes kendi yaşamı ve farkındalığı nispetince hem cahildir hem de bilgili.
ihtimaller dahilinde özgürüz. Her ihtimal başka bir kaos yaratır. Yaptığımız her seçimde içine dahil olduğumuz yeni bir senaryo ile yolumuza devam ederiz. Varolan ihtimallerin ve buna bağlı senaryoların el verdiği kadar özgürüz aslında. Ama görünürde farkındalık kapasitemiz kadar özgür olduğumuz düşünülebilir ve bu kapasiteyi yaratan duyguların yarattığı hislerin berraklığı nispetinde de farkındayızdır bence.
her seçim yeni bir senaryo yaratır diyorsunuz ama aslında bize uzanan seçim de bizden bir önceki seçimin senaryosu değil mi?
bir senaryodan başlamak zorundayız. Zamanda ilerledikçe aslında senaryolar arasında geçiş yapıyoruz. Orada bütün ihtimaller var, buna paralel evrenler de diyebiliriz. Ve biz her seçtiğimiz ihtimalde hali hazırda zaman ve mekanda bulunan bütün senaryolarda seyahat ediyoruz kendimize rota seçiyoruz diye düşünüyorum. Belki biraz çılgınca oldu ama bence öyle. Tabi ki de bu durumda bir sonraki ihtimale sıçrama yapmak için bir önceki ihtimalde bulunmalıyız.
yani başlangıç noktası özgür iradenin en özgür olduğu nokta olabilir.
ya aslında aristoda da olan, islam felsefesinde de olan "muharriku'l-evvel" (ilk hareket ettirici) e gidiyor zihnim. Yani her şey böyle birbirini tetiklerek geliyorsa bunun bir başlangıç noktası olmalı. Hareketi başlatan bir şey. Asıl meselem tanrıya ulaşmak değil yanlış anlaşılmasın. Ben zaten tanrıyı kabul ediyorum ama ulaştığım nokta fiillerimde özgür olmadığım kanısına vardırıyor beni. Sokrates gibi bağlayayım bari: "ben yinede hiçbir şey bilmiyorum"
bence bir bakıma çok haklısınız. Benimde aslında kastettiğim şey bu idi. Mesela M teorisinde Tanrı boyutu diye adlandırılan 11. boyut yani anerk boyutu bütün ihtimallerin var olduğu yer diye tanımlanıyor. Biz hali hazırda bütünün parçası isek yapabileceğimiz her şeyde onun dahilinde gerçekleşebilir. işte bizim özgür irademizde bütün ihtimallerin olduğu yerde her kendimizi bilişimizde, farkında olduğumuzda ve tercih yaptığımızda yani zamanda devinime girdiğimizde gerçekleşebiliyor. Aslında bir başlangıç noktası bence yok ama konu itibariyle farkındalığın izin verdiği ölçüde bir başlangıç noktası düşünülebilir diye düşünüyorum. Çünkü o zaman ancak bir anlam ve manaya ulaşabiliriz fakat herşeyin sadece bundan ibaret olmadığını da yine bilebiliriz. Yani aslında hiçbir şey bilmediğimizin ve aynı anda aslında her şeyin bilgisine sahip olduğumuzun. Göreceli olarak neyi anlamak istiyorsak o açıdan bakarak.
öncelikle itiraf etmeliyim çok üst perdede yazmışsınız ama yine islam felsefesi ile bağlantı kurarak bir şey soracağım. Sanırım "her tercih yapışımızda bizden yukarıda bulunan bir boyuttan, bir varlıktan, bir bütündenv. S den bu tercihi, bu ihtimali bulup seçiyoruz" demek istiyorsunuz. Mesela ibn sina sudur teorisine bağlantılı olarak bizim aklımızın bazı durumlarda bir üst akılla irtibata geçtiğinden bahseder. Galiba buna yakın bir şey söylemek istiyorsunuz. ama nihayetinde varlık bir bütündür ve bizler o bütünün parçaları olarak bütünün dışında bir seçim, bir düşünüş, bir yaşayış uygulayamayız.
bu arada neredeyse her paylaşımda bilim ya da felsefenin bilime tam bir kapı açan empirizmin dışında bir felsefe sohbetini bu sayfada yaşattığınız için de çok memnun oldum.
tam olarak demek istediğinizi söylemeye çalıştım. Varlık bir bütündür ve bizde onun parçaları olarak bütünün dışına çıkamayız.
yani aslında bilimsel olarak ta anlatmaya çalıştım. Ama tabi örnek verdiğim teori hala bir teori. Fakat bu teorinin gerçekliğini pek çok şekilde hem mantıkla hem de bazı mistik felsefenin verilerinden yola çıkarak dönüp dolaşıp hep bu sonuca vardığım için sizinle paylaştım. Üst perdeden yazmamın sebebi olarak aslında sizin anlayışınızı fırsat bildim. O yüzden ben teşekkür ederim. Keyifli bir bilgi alış verişi oldu
muhtemelen benim cehaletimden kaynaklanıyor. Yani iyi kötü felsefe ile ilgiliyim, bilimi de seviyorum ama doğru düzgün bilimsel tek kitap okumuşluğum yok. E bilimle uğraşanlar da felsefeyi basit buluyor. Zemin bulamıyorum. Tekrar teşekkürler. İyi akşamlar.
yani hepimiz birilerine göre cahiliz sonuçta. Şimdi benim bilimsel olarak sahip olduğum bilgi bu işe meraklı olan birisinin yanında yada bir bilim insanın yanında bir cehalet gibi görülebilir. Ancak bazı bilgiler insana ilham gibi de gelebilir. Mantıkla pek çok şey bulunabilir. Ve belki sizin bulduğunuz şey doğru olsa bile bir başkası akıl erdiremediği için sizi cahil bulabilir. O yüzden bence kendinize haksızlık etmeyin. Eğer işinize yarıyorsa ve size bir kapı açıyorsa sahip olduğunuz ve de sahip olmadığınız her bilgi işinize yarayabilir. Bazen bazı şeyleri fazlasıyla bilmek ve bunun farkında olmakta en basit gerçekleri dahi görmemizi engelleyebilir. Bilimleri uğraşanların felsefeyi basit bulması gibi. Yani herkes kendi yaşamı ve farkındalığı nispetince hem cahildir hem de bilgili.
Felsefe insana düşünmekte sınır koymuyor. O yüzden felsefe üzerinden pek çok bilgi edinilebilir.