Kapitalizm ve evrim ilişkisi

Evrimsel olarak "vahşi kapitalizm" doğal ve doğru bir şey midir ?
Evrimde güçlü ayakta kalıp, güçsüz olan yok oluyor mantığından yola çıkıp bu evrimsel birşey diyerek "vahşi kapitalizm evrimsel olarak doğrudur, o halde doğrudur" denilebilir mi?

U
Yorum bölümünü doldurun
Ad Soyad bölümünü doldurun. Lütfen ad ve soyad yazınız (ör: Kemal Atatürk)
yorum gönderilirken bir hata oluştu!
35
35 CEVAP

Evrimde doğru yanlış yoktur ama kapitalizm devam ederse dünya tahrip olup insan nesli tükenebilir

A

Canlılar gözünden değerlenilirse bence denilemez; çünkü her ne kadar evrim, doğal seçilim sürecinde kullandığı bir çok seçilim baskısı enstrümanları olsa da yeni koşullara uyum sağlamayı tetikleyen bir süreç de doğurduğu için yeni yeni canlı türlerinin serpilmesine ve türleşmeye, canlıların statiklikten dinamikliğe doğru yönelim göstermesine sebep olur.
Ama vahşi kapitalizm belirli koşullara uyum sağlayanları hayatta bırakıp, gerisini tamamen tüketmektedir ve tek bir canlı türü olan insan odaklı bir yapay seçilim baskısıdır. Türleşmeyi tetiklemediği gibi türlerin neslini doğal seçilimden çok daha hızlı tüketip, yeni nesillerin oluşması için gereken zamanı da koşulu da kendilerine tanımamaktadır.
Evrim bir "eleyerek yapım" sürecidir, vahşi kapitalizm bir "yıkım" sürecidir.

T

Yeterince işbirliği yapamayan bir türün yokolmasi normal olacaktır herhalde

A

İnsan olarak diğer canlılardan en büyük farkımız kendi doğamızın kontrolünü ele almış olmamızdır. Artık evrimimizi biz yönetiyoruz, yani böyle bir şey şart değil.

K

Bence göz ardi edilmeyecek bir sey daha var. Tüm bunları sorguluyor olmamız, kültürel evrimimiz, çeşitli ilkelerimiz vs. Sanırım ilkel olmayı bırakmak icinde yeterli bir sebep. Bu cümleleri kurabilmek bile bence,
türümüzün ilkelliğe baş kaldırması açısından önemli bir şey olarak görülmeli.

A

aslında, söylem tam olarak kapitalist sistem söylemi o kadar insani ve o kadar alternatifsiz bir yöntem ki, evrim simülasyonu adeta. Evrim, türleri adapte ediyor, olamayanı eliyor, kapitalizm insan eliyle sınırız tüketim demek. Bunu, seni değişen koşullara adapte olman için değil, kendi erkini korumak ve sürdürmek için yapıyor, üstüne üstlük evrime göre aşırı hızlı bir şekilde

S

Sorunuz insanların ciddi biçimde kafa karışıklığı yaşadığı bir konuya ilişkin.. Evrim normatif bir olgu değildir, yani olması gereken bir yönde doğru gelişmeyi göstermez. Ne iyidir ne de kötü.. Newton'un çekim kanunu gibi sadece bir olgunun ifadesidir. Oysa ekonomi insan yapımı ve rasyonel bir meseledir. Ekonomi normatif ölçülere sahiptir. Bir toplumun ekonomik gelişmişliği ve refahı bireylerin arasında gelir adaletsizliğinin olmaması, enflasyonun düşük olması, toplumun ihtiyaç duyduğu alanlarda kamu subvansiyonların uygulanması vb gibi normatif ölçülere tabidir. Vahşi kapitalizm ise evrimden çok orman kanununa benzer. Orman kanunu orman sakinlerinin refahını ve gelişmişliğini hedeflemez. Düşüncesizce ve basittir. O yüzden vahşi kapitalizmin hatta kapitalizmin her çeşidinin insan toplumlarına özlenen refahı vermesi mümkün değildir.

M

Evrimde en güçlü olan değil ortama en iyi ayak uyduran hayatta kalır. En güçlüler hayatta kalsaydı karıncalar yok olur dinozorlar hayatta kalırdı.

H

Herhangi bir siyasi ideoloji (örn: Sosyal Darwinizm) Evrim Kuramı'yla bağlantılı mıdır?

M

vahşi kapitalizmde zenginler hayatta kalıp fakirler ölmüyor ki. Fakirler 10 çocuk basıp zenginleri eliyor uzun vadede .

S

herkes oncelikle kendi faydasini dusunmeli. (dogal secilimle alakali olarak) Eger kapitalist sistemin bana zarari varsa ben bu sisteme karsi cikarim.

E

Benzer noktalari vardir, rekabet gibi. Ancak ne evrimde, nede kapitalizmde güclü olan yasamaz, iyi uyum saglayan yasar. Nokia cokmu gücsüzdüde iflas etti? Darwin amcamizda Adam Smith'ten etkilenmis, hatta bazi görüslerini kendisi denemis ve ona hak vermistir.

D

Insanlarin bu kadar büyük ve komplike bir makine olan ekonomiyi cok basite indirip, bu kadar komplike bir yapiya gelmis bir toplumun devam edebilecegini savunmalari biraz sacma bir durum. Bugüne kadar doganin talani, dogal hayatin yok edilmesinde her zaman devletin eli olmustur, devlet regüle ve sübvanse etmistir. Bugün Türkiye'de Karadenizde, Ege'de, Akdenizde ormanlarin katledilmesi, oteller ve barajlar kurulabilmesinin temeli aslinda cok basittir, devlet buradaki mülkiyet hakkini aliyor ve kendi yandasina veriyor, birde yetmiyormus gibi buralari insanlarin vergileriyle sübvanse ediyor. Mesela Karadenizde o derelere kurulan barajlar aslinda devlet tarfindan sübvanse edilen, yani aslinda piyasanin kendisinin hic yapmayacagi bir seyi, devlet kendi eliyle yapiyor. Bugün ormanlarin yakilip otel yapilabilmesidde benzer bir durmudur. Hic bir sirket devlet kadar korkunclasamaz, onun kadar büyük zararlar veremez. Birde su "tüketim toplumu" kavrami var. Nedir bunun anlam, insanlarin kac tane araba, bilgisayar veya ayakkabi almasimidir? Eger böyleyse, insanlarin ne alacagina kim nasil, neye karisiyor ve eger buna karisilabiliyorsa, insanlirin mülkiyet, düsünce ve kendi istediklerini yapma özgürlükleri nerede kaldi? Bir nokta daha varki, insanligin neden kapitalizmin ise yaradigini asil anlayamamalari olarak görüyorum bunu, fiyat kavrami. Bu kavram piyasada normalde, üretim ve tüketim durumuna ve malin ne kadar degerli olduguna göre degisen bir sey. Bu olmadan hic bir sey ne üretilebilir, nede tüketilebilir. Bunun yerine ne koyacak bu kapitalizme karsi olanlar cok merak ediyorum. Cünkü bu olmadan ekonomi dönmüyor. Bu bir cok kerede denendi. Kapitalizm aslinda yapay degil gayet dogal bir olgudur, ancak bunu yapaylastiranlar ve bunu talan edenler devletlerdir ki bunu bazi kapitalist aydinlarda söyler.

D

Devletler aslinda her seyin degil ama büyük cogunluktaki hatalarin suclusudur. Bugün devletlerden büyük sirketler olabilir, ancak bu sirketlere talep varki büyüyorlar. yukarida neden devletleri sucladigima anlattim. Evet haklisiniz, her sistem degismek zorundadir. Bugün bunu kapitalizmde yasiyor, ancak problemlerimizin kaynagi piyasa degil, devletin otoriter ve piyasanin bogazina bastirdigi ayagindan kaynaklidir. Insanlarin nasil bir toplum yaratacaklarina, yine insanlarin kendileri karar verebilmelidir, ancak devletler bizden zorla aldiklari vergiler, dayattiklari kurallar ve yaptiklari terörize olaylarla hem izi sindiriyor, hemde degisimin önünü tikiyorlar. Bugün bir devletin batmasi veya yok olmasi cok zor bir durumken o devas sirketlerin bir kac yanlis hatasiyla tarihe gömülmesi isten bile degildir. Insanlar degisir, yasam sekilleride öyle, ancak bu degisimi yine bireylerin kendisi belirler. Ben kapitalizmin ekonomik olarak bir alternatifi olabileceginden süpheliyim, cünkü suana kadar bunun yerine konulmaya calisilan her sistem cöktü. Daha radikal fikirler ise, mesela insanlarin robotlasarak kapitalizmi yok edip, her seyin robotlarla üretilmesi fikri gibi. Beni korkutan seyler, cünkü bu insanligin gelisimi ve onun yapabileceklerini yok edecek olan bir ütopyadir. Isin aslina baktigimizda sirketlerin devletlerin yaninda melek gibi kaliyorlar.

D

Duydum ve aslinda o robot olayida oraya göndermeydi.

Devrım Özkefe 6 yıl

Dünyayı belli sayıda dev aile şirketleri işbirliği yaparak yönetiyor. Bunlar yok edilmediği sürece kapitalizmin sona ereceğini düşünmek hayal olur.

G

devrim ne yazık ki tartıştığınız konu hakkında bilgi sahibi değilsiniz. Uzun konu... Ama basit bir düzeltme ile yetineyim. Devlet kaynakları alıp kendi yandaşına dağıtmaz, yandaş dediğiniz şey sermaye sınıfı olup bizatihi kapitalist devletin kendisidir. Devlet bu sınıftan da pek vergi almaz zira sermaye birikimi için emekçinin ürettiği artı değerin ete-kemiğe kadar sömürülmesi gereklidir. Kapitalizm dediğiniz muhteşem (!) şey de nükleer silahlar, Irak, Afganistan ve Suriye'nin yağmalanmasıdır. Guantenemo kampıdır.

M

Ben yanlis bilmiyorum, siz eksik biliyorsunuz. yukaridada nedenlerini acikladim. Tek bir düsünce enstütüsünün hatalarini tüm bir sisteme yikmak, anca o sistemi anlamayan/bilmeyenlerin yapacagi bir seydir. Bende gulaklari, demir kitliginda ölen insanlari, petrol denizinde yüzen ülkede petrol ürünleri sikintisini, kayiklarla ABD'ye gecilmesin diye yasaklanan balikciligi iyi biliyorum. Ancak sizin gibi insanlar genelde tek bir cephede bakmaya cok alismistir ve bu genelde kemiklesmistir. Bu yüzden fikirlerinizin evrim gecirmesi ya durmus, yada cok yavaslamistir. Cünkü ütopyalar degisimi sevmez ve degisimin olmadigi yerlerde aslen ütopyadir.

D

O kadar basit değil, okuman lazım

Mehmet Ertün 6 yıl

Okuyorum zaten, ancak sosyalist ekonomiyi eglencesine okuyorum, cünkü hic bir realitesi yok.

Devrım Özkefe 6 yıl

Zaten bir ekonomik sistem bu sifatlari alamaz, bu degerleri yasatacak olanlar insanlardir. Insanlar dogaya ve canliliga saygi duymuyorsa, bunun olmasini devlet saglayamaz.

Devrım Özkefe 6 yıl

Ekolojik, dogal, esitlikci, demokrat tarzi sifatlari kast ediyorum. Kusuruma bakmayin iki kere yazdigim icin.

Devrım Özkefe 6 yıl

devrim .. Tarihe bak hiç bir ekonomik üretim biçimi sonsuz​ değildir ki feodal devir 1000 kusur yıl sürdü o zamanlar da senin gibi tipler sonsuza kadar süreceğini iddia ettiler ama bitti işte.. Kapitalizm de artık ömrünü tamamlıyor kara dayalı bir sistem ve dünyanin kaynakları da yetmeyecek bu gidişle..

A

Bu arada bunu sadece biz değil liberal ekonomistler de söylüyor bkz piketty bkz Thomasl. Friedman

A

ThomasL. Friedman bir liberal degil demokrattir. Benim yazdigim seyleri okuyun, öyle bana elestiri sunun cünkü ayni seyleri yazmaktan sıkıldim.

D

Ekonomik görüşü açısından yazdım serbest piyasa ekonomisini savunuyor sonuçta

A

Klişe şeyler yazmışsın modası geçmiş Liberal zirvaliklar yok devletlerin suçu şirketler melek.. Daha yeni ABD de finans şirketleri devlet tarafından kurtarıldı Kapitalizm de devletin görevi şirketleri yani sermayeyi korumaktir biz de de bak sermaye kesimi kıdem tazminatı fona devrolsun diyorlar kime diyorlar Devlete..

A

Liberaller bile bıraktı bu modası geçmiş görüşleri piketty bunun son temsilcisidir şuan o da servetin haksız bölüşüldugunu Kapitalizmin adaletsiz olduğunu itiraf ediyor

A

Sen kelimeye zaten liberal zirvaliklar diye basliyorsan, zaten bu tartisma bitmistir.

D

Aynı şeyleri yazmaktan sıkıldın ya işte onlar da bizleri sıktı 20 yıldır aynı muhabbet dünyanın sonunu getirdi bu zirvaliklar

A

Siz 200 yildir ayni seyleri yaziyorsunuz, bende merak ediyorum, bu kadar kaliplasmis ve aslen hic bir ekonomistin kale bile almadigi bir seyi insanlar hala nasil savunur diye.

D

Geçmiş zamanların ekonomi politiğinin bu güne uymayacağı da bir gerçek. Ancak Marx ve ardıllarının kapitalizm eleştirileri son derece gerçekçi ve kapitalist dünyada olup biteni güçlü bir şekilde izah etme kapasitesine sahip. Kapitalizmin temelinde meta fetişizmi ve emek sömürüsü yatar. Bu iki olguyu normal, olması gereken olgular olarak kabul edenlerle konuşacak bir şey zaten yok. Ama kim ki meta aşkının önüne, ekolojiyi, gelir adaletini, fırsat eşitliğini, sömürüsüz bir düzen hayalini, dünya barışını koyar oradan tartışmaya başlayabiliriz

M

devrim kapitalizmi savunan kim kaldı? Trump mı?

M

Bugün kapitalizmi savunan bir cok ekonomist ve gercekten bilimsel anlamda buna yaklasan, bunun islevselliginin farkinda olan insanlar var. Dünyada her ne kadar otoriter devletler yükseliyor gibi görünsede bu sadece gecici bir trend.

D

Kapitalizmi olduğu haliyle savunan var mı? Herkes bir şeylerin değişmesi gerektiğinin farkında..

M

Sallıyor tabiki ayrıca ekonomi politik ya da iktisat alanında öyle bilimsel otorite diye bir şey yok

A

ABD nin keynesle ne alakası var onu terkedeli nerdeyse 50 yıl oldu
Sen kavram kargaşası yaşıyorsun git ekonomi tarihini oku biraz

A

https://en.wikipedia.org/wiki/Austrian_School Enstitüde kastim okul oluyor. Icinde bir cok farkli görüsler olan ve bir cok düsünceninde temel tasi olan bir sistem ondan insanlarin farkli seyler istemesi veya degistirmeye calismasi normal. Zaten gelismeyi saglayan bunlardir, ütopyalar degil.

D

Evrim ağacı gibi bir sayfada, düşünen ve okuyan aydın insanların olduğunu sandığım bir sayfada ekonomi politiğe bakışın devrimın iletilerinde görüldüğü düzeyde olması düşündürücü ve karamsarlığa sevkedici. Umarım yanılıyorumdur, Konu hakkında bilgi ve fikir sahibi olanlar başka yerde, başka işlerle uğraşıyorlardır.

M

Bende ayni düsünceleri sizin icin kuruyorum. Hem teorik hemde pratikte bu kadar basarisiz bir düsünceyi insanlar nasil olurda bu kadar (dinlestirerek) savunurlar anlamiyorum.

D

Ben sizin yetersiz olduğunuzu söylüyorum, yanlış düşündüğünüzü söylemiyorum, düşünecek materyal biriktirememişsiniz, düşünce öncesi safhadasınız da ne işiniz var burada yazıyorsunuz, gidin bir şirkette hisse filan alın, para kazanırsınız...

Mehmet Ertün 6 yıl

Düsünecek mataryal biriktirmemisim, bu sizce böyle olabilir, ekran karsisinda ne kadar kendimi anlatabilirmki, ben cok sey okudum, özelliklede Sovyet tarihi ve Che'nin hayati, ancak ne size bunu kanitlama durumundayim, nede sizi ikna etmek. Cünkü belli bir düsüncenin kemiklesmis halini tasiyorsunuz. Ben size ne desem, siz sadece kendi cephenizden, kendi bakis acinizla degerlendireceksiniz. Sizin düsünce biciminizi cok iyi biliyorum, bu yüzden daha fazla cevap vermeyecegim size, cünkü siz sadece kendi perspektifinizle yasanmasi gerektigi, digerlerinin az bilgili veya yeterince ögrenmemis olan kisimdasiniz. Sizin gibi insanlardan yeterince cekti bu dünya... Sovyetlerde, Cinde, Venezuellada, Kübada...

Devrım Özkefe 6 yıl

Birde daha sizin ekonomiyle ilgili hic bir aciklamanizi göremedim, sadece benim bilgisiz oldugum hakkinda ve bu sistemi bilmedigim hakkinda konustunuz, ama elinizde ne ekonomik, nede sosyal bir veri yok buda ayri bir trajikomik bir olay.

Devrım Özkefe 6 yıl