Foton için zaman kavramı nedir? Foton ışık hızında gittiği için zaman yok gibi şeyler deniyor. Bu doğru mu yoksa çok çok az, planck zamanı, fotonik an gibi birşeyler mi düşünmeliyiz. Foton çevresinde olanlardan habersiz mi oluyor? Varolduğu an yok mu oluyor? Çok mu saçmalıyorum? Nefret ediyorum fotonlardan.
Kaan Mansoori
K
Einstein sağolsun, hız ve zaman kavramının birbiriyle ilintili olduğunu keşfettiğinden beri, evrendeki limit hız dediğimiz saniyede 300 bin km'lik hızda seyreden foton için zamanın geçmediğini farzediyoruz. Yani, Güneş'te oluşan foton, sizin yüzünüze çarptığında onun için hiç zaman geçmemiştir. Bir anda var olmuş ve bir anda kendini sizin teninizde bulmuştur. Biz ise, 8 dakikadır var olduğunu hesaplamışızdır, çünkü bizim için zaman geçmiş, onun için geçmemiştir.
Bununla beraber, kimi fizikçiler ışık hızında da zamanın çok az dahi olsa geçtiğini kabul ederler. Örneğin, hiçbir yere çarpmadan yol alan bir fotonun, evredeki komple bir turunu "kendisi için" 40 dakika süren bir zaman sürecinde tamamladığını dile getirirler. Az da olsa geçiyor zaman derken, gerçekten de azmış. Şu anda bir uçtan diğer uca 93 milyar ışık yılı olduğunu hesapladığımız evrende bir turu 40 dakikada atmak güzel bişey
Neden 40 dakika? Bu sonuca, hangi ölçüm kriterleriyle varılmış ki?
Bilmiyorum, bakmam lazım. 40 saat de olabilir, aklımda kalan buydu
Peki üstat
Vay, maddeyi fotona dönüştürüp tekrar madde haline gelebilmeyi beceren bir medeniyet için zaman mefhumu hikaye yani. 40 dakkada evren turu... Sefil romalılarda bu süreçte milyarlaca nesil telef olsun...
93 milyar isik yili hesabi ile alakali bir makale var mi sezar?
Açıklama için teşekkür ederiz. Açıklamanızdaki bir ayrıntıya takıldım. Bizim için 8 dk foton için zaman geçmemiştir demişsiniz. Bize göre o fotonun yaşı 8 dk mıdır yada güneş yüzeyiden çıkıp bize ulaşması mı 8 dk dır
Güneş yüzeyinden çıkıp bize ulaşması 8 dk
Bildiğim kadarıyla ikisi de. Yüzeyde oluşan fotonun dünyamıza varması 8 dakika ve o yüzden ömrü de o kadar olabiliyor. Ama o fotonun güneş yüzeyinden salınabilinmesi için gereken olaylar zinciri ben diyim 1 milyon yıl, sen de 10 milyon yıl. Çok yani.