Evrendeki her şey kütle çekim etkisiyle küre olduğuna göre kendi evrenimiz de küre olabilir mi?

Evrendeki her şey kütle çekim etkisiyle küre olduğuna göre kendi evrenimiz de küre olabilir mi?
H
0 kişi takip ediyor.
Misafir olarak yayınla
31
31 CEVAP

Hayır. Hunharca büyük olduğu için düz kabul edilir. Yani kavis alicak yolu katetmek sorunlu. Ki ayrica esas sorun şu; evren şekilli ise yani herhangi bir sekilde ise, neyin içinde? -bu içindelik, yani ortamsizlik sorun

T

Çoklu evrenler içinde bakarsak

H

Tek evrende kanıtlanmış değil bu sadece bizim gördüğümüz

H

Coklu evrenler icin bak.. Coklu evrenlerin mevcut oldugu evrene tek evren de ve devam et.

T

Kara madde ve karanlık enerjiyi yeni keşfediyoruz

H

Kaynakları neresi?

H

Varlık fiziksel bir olgu değil. Buradan bu anlaşılıyor

T

Fiziksel olarak açıklayamazsak nasıl açıklayacağız? Sakın bana tanrı deme

H

Varlikbilim ile.. Yani ontoloji..

T

Güzel ama rasyonel değil

H

Rasyonalitenin doğasını ve bunun, bizatihi kendisinin, düşüncenin amansız bir düşmanı olduğunu.. Vs farketmeni de vaat eden bir disiplindir varlıkbilim..

T

Ek olarak gulumsemen icin; Guzel olan rasyonel olmalıydi Platon'dan bu yana...)

T

Beğendim hayata bakış açını ve duruşunu kardeşim güzel yorumlar

H

Kapali evren modelleri son zamanlar revacta degil malesef

K

Hayır. Bu tip genellemeler çok yanlış. Bir kere bunu diyebilmeniz, evrende gördüğünüz küresel yapıları oluşturan mekanizma ile evreni oluşturan mekanizmanın aynı olması varsayımına dayanıyor. Neden aynı olsun ki? Kaldı ki gözlemsel olarak da evrendeki büyük ölçekteki yapıların küresel olmadığını biliyoruz. Misal gökadalar küresel değil, bunların kümelenmeleri de küresel bir biçimde değil.

Ö

Küçük ölçekli baktığımızda değil tabii ya çok çok büyük ölçekte bakarsak

H

Büyük ölçekte baktığımız zaman 3 adet olasılık var. Bunlara geçmeden önce şunu söyleyebilirim. Direkt küre diyebilmek çok acımasızca bir varsayım olur. Çünkü 4 boyutlu bir probleme 3 boyutlu bir cevap vermek demek bu. Evrenin bize kaç boyutlu olduğunu söyleyen şey eğrilik yarıçapıdır. Einstein'ın genel görelelik teorisine göre, evrene küçük ölçekte bakarsak uzayın büküldüğünü biliyoruz. (Bkz. 2016 LIGO), ama büyük ölçekte bakarsak evrenin belli bir eğrilik yarıçapına sahip olması daha mantıklı. Evreni eğer düz kabul edersek o zaman alanının sınırlı olması gerekiyor. Eğer küre gibi kabul edersek de sonlu bir hacme sahip olması gerekiyor. Son olasılık da evrenin hiberboloid bir şekle sahip olması, kabaca bu da sonsuz hacim olması demek. Hiberboloid şekline bakarsınız. Ama sadece kısıtlı bir kısmı gözlemleyebildiğimiz için bu sorunun henüz net bir cevabı yok. Ama evrenin izotropik olduğunu kabul edersek düz olması bence daha mantıklı. Ama hayal gücüm pek almıyor yine de.

E

İzotropik olmasının geometri ile hiçbir alakası yok.

Ögetay Alcer 7 yıl

O kısım zaten benim yorumum. Uzaktan bakabileceğimi varsayıp her yerde aynı özelliği göstermesini Einstein'in teorisi baz aldığımızda bana göre mantıklı gelen şey düz olması.

Emre Devecioğlu 7 yıl

Sonsuz hacimle nasıl bağdaştırdığınızı da açıklar mısınız?

Ögetay Alcer 7 yıl

Sadece hiberboloid olanda dediğim şey geçerli. Hiperboloidin şeklini düşünürsek, onun üzerinde bir üçgen aldığımız zaman acılar toplamı 180 dereceyi aşar, bu durumda geometrik yasalar da sonlu bir sonuç vermez. Bununla ilgili okuduğum kaynağı bulduğum zaman linkini koyacağım buraya.

Emre Devecioğlu 7 yıl

Evrenden bahsediyoruz bir evrende bir gökada nedirki?

H

Küçük büyük fark etmez. Mekanizmalar tamamen farklı olduğundan dolayı bu çıkarımı yapamazsınız, fikriniz doğru olsa bile bunu diyebilecek bir veriniz elde yok. Çıkarım yolu yanlış. Ek olarak: Evrenin küresel olmasından bahsederken kozmologlar genelde bir küre biçiminden bahsetmez. Kapalı evren modellerinden bahsedilirken bu tür bir benzetme kullanılıyor. Çünkü böyle bir evren modelinde, hangi yöne giderseniz gidin, başladığınız noktaya geri dönersiniz. Tıpkı bir küre yüzeyinde olduğu gibi. Lakin bu durum, evrendeki maddenin küresel bir dağılım gösterdiğini ima etmez. İkisi farklı şeyler.

Ö

Tamam biliyorum bunları ama yine bu tasarımlar küçük ölçekte kalıyor kara madde ve ve karanlık enerji dediğimiz şeyin merkezcil bir yerden gelmesi lazım

H

Bildiğinizi sandığınız şeyleri ciddi anlamda yanlış anlamış durumdasınız, daha çok okuma yapmanızı öneririm. Karanlık maddenin dağılımını da baryon akustik osilasyonlar altında, baryonik madde ile birlikte alıyoruz. İkisi birbirinden bağımsız şeyler değil. Bugün hiçbir kozmolog çıkıp da evrendeki maddenin dağılımı küreseldir demez, diyemez zaten. Görünen evren küreseldir, o ayrı bir durum. Çünkü bu bizim açımızdan sınırlanan evren. Kaldı ki süperkümelerin dağılım şekli disk, yaprak şeklinde. Yani küçük ölçekten büyük ölçeğe gittikçe küresellik tam aksine bozuluyor. Küresel olabilir de, olmayabilir de. Lakin bunun çıkarımını yapamazsınız, bunu demeye çalışıyorum.

Ö

Bunun çıkarımını yapmıyorum sadece bir önerme soruyorum hiçbir şeyi de yanlış anladığımı sanmıyorum 500 yıl önce dünyada düz diyorlardı gerçi hala düz diyenler var. Bilim sormaktır bilmek değil.

H

Ne alaka şimdi? Başladık gene.

Ö

Burada bildiklerimizi birbiriyle yarıştirmıyoruz bildiklerimizden toplam sonuç ne çıkıyor ona bakıyoruz

H

3 kosul kure duz ve eger varsayar

M

Ben de küre olmasını muhtemel görüyorum. Bir kanıt olmadığı söyleniyor. Bazı ölçümler yapılmış evren düz deniyor. Büyük patlamada bahsedilen bir genişleme var. Bilmemne balonu ondan bahseder misin ? Ögetay Alcer benim hatırladığım o başlangıçtaki belli bir hızda genişleme var onun küre şekilde olması çok muhtemel gibi .

E

Emre Dilki , yukarıda paylaştığım yazıyı okuyun. Hala çok yanlış anlaşılıyor bu evrenin geometrisi konusu. Kapalı bir evrene küresel deriz fakat bu bir küre biçimi ifade etmiyor. Düz dememiz de masanın üzeri gibi bir düzlemi ima etmiyor. Düz demek, birbirine paralel giden ışınların sonsuza kadar birbirine paralel gideceği anlamını taşır. Küreselde ise, hangi yöne giderseniz gidin aynı başlangıç noktasına çıkarsınız. Tıpkı küre yüzeyinde olduğu gibi, lakin küre değildir bu geometri. Çünkü kürenin içerisine doğru gittiğinizde aynı yere çıkamazsınız.

Evet yapılan ölçümler evrenin düz olduğunu gösteriyor, üstelik %1'lik hata payı gibi bir hata payıyla. Yani öyle ahım şahım bir küreselliği olması mümkün değil. Balon örneği genişlemeyi ifade etmek için kullanılan bir metafor, şekle aldanmayın.

Ö

Tabi ki düz derken masa gibi düşünmüyoruz:) yada tepsi ama anladım. Uzayın yapısı yıldızları ve gezegenleri yuvarlıyor ama uzayın kendisini yuvarlayacak bir başka uzay varmı? İçinde genişlediği o da biraz değişik.

Emre Dilki 7 yıl

Bu soru hala çok felsefi bir soru bizim için. Şu anda böyle bir şey olması gerektiğini düşünecek bir gözlemimiz ya da teorimiz yok. Dolayısıyla genelde, hiçbir şeyin içerisinde genişlemiyor, demekten sakınmıyoruz. Cevaplaması zor sorular bunlar, çünkü elde bilgi yok

Ögetay Alcer 7 yıl

Evet genelde bilimsellik bunu gerektiriyor anladığım kadarıyla veri yoksa söylenecek bir şeyde kalmıyor. Ama sorular felsefik de olsa soruluyor. Tabi matematik ile de desteklenmesi gerekiyor. Sonuç itibariyle biz bu soruları soramıyoruz. Neyse ben yinede sorucam böyle düşüneceğim eğer bir gün bilim benim söylediğimden farklı bir şey söylerse bilimi seçin

Emre Dilki 7 yıl

Tabi ki, düşünmek gerekiyor. Bilim de böyle ilerliyor

Ögetay Alcer 7 yıl

Peki paralel evren, çoklu evren, ve bunu açıklamaya çalışan kuantum fiziği.? Ögetay Alcer bildiğimiz fizikle kuantum fiziği çok ters. Siz newton fiziği ile açıklıyorsunuz tahminimce ( not: Bu yorumları öğrenme amacıyla yaptım. Hepinizin bilgisine hayran oldum. Ama sizin gibi açıklayamasam da kısmen neden bahsettiğimi mutlaka anlamışsınızdır. Çoklu evren şu an oldukça gözde bir teori. ) inşallah siz daha iyi açıklarsınız da şu güzel gecede hoş bir bilim sohbetiyle devam ederiz....

A

Anladım evet. Aslında Newton fiziği ile değil, görelilik ile açıklıyorum. Lakin görelilik ile kuantumu birleştirebilmiş değiliz. Kuantumun çok farklı olması aslında bulunmaz bir nimet. Bize doğada gördüğümüz şeylerin, evrende gerçekleşenlerden çok farklı olabileceğini, dolayısıyla çıkarımlarımızda dikkat etmemiz gerektiğini söylüyor. Paralel evrenler ise teorik bir konu, lakin geldiği teorik arkaplanın gözlemsel destekleri var. Yani şu anda evreni açıkladığımız teoriler, paralel evrenlerin de var olması gerektiğini öngörüyor. Paralel evrenler gözlemseldir deyince insanlara garip geliyor, lakin bunun için paralel evreni görmenize gerek yok. Gözlemlerle desteklenen eldeki teori bunu öngördüğü için, güçlü bir aday. Ama kesin değil elbette, alternatifleri de var. Yine de en güçlü fikirlerden biri durumunda. Sohbet benim de çok hoşuma gitti, teşekkür ederim

Ögetay Alcer 7 yıl

Çoklu evren teorisine göre evrenin bir yanı daha hızlı büyüyor. Çünkü değer evren bizim evrenimizi çekiyor. Bu durumda küre şeklinde olması mümkün görünmüyor

Y

Evren her yöne aynı oranda genişlediğini düşünürsek neden olmasın

Y

Ögetay yorumladığın her paylaşımı ilgiyle takip ediyorum.(yazılarını da aynı şekilde). Yeni yazılarını merakla bekliyorum. Başarılar kardeşim.

Ü