Evrim kuramı açısından ; teleolejik argümanlar nasıl değerlendirilebilir?
örneğin ; bir insan yapımı nesne yapanini gerektirir o halde canlılar ve özellikle kompleks canlılar kesinlikle yapanini gerektirir düşüncesi genel olarak çok ikna edici bulunur. Ya da tesadüfen şişelerin devrilmesi ile istenilen bir ilaç yapılamaz bütün oranları dengeli bir şekilde gibi... Örnekler çoğaltılabilir? Bunların evrim kuramı açısından doğruluğu nedir sizce?
Kayaali Rktr
K
Teleoloji yaşamı ve evreni ereklerle temellendiren ve açıklayan düşünce bicimidir. Nedensellikten farklı ve ona karşıt olarak her şeyin temelinde bir amaç olduğu fikrinden hareket eder. Mesela "cisimler yer çekimi olduğu için düşmüyor; cisimler düşsün diye yer çekimi var".
Bilim ilerledikçe "niçin" sorusunun yerine "nasıl" sorusu koyuldu ve bunun sonucunda da inananlar tarafından nasıllar, niçinlere hizmet ettirildi. Tanrı sahadan çekilmedi ama evrenin açıklanmasında kullanılan argümanların arkasına bir üst bilinç olarak yerleştirildi.
Teleolojiyle ilgili olarak en bilinen örnek saat benzetmesidir. Bu benzetme teleolojinin önde gelen savunuclarındna Paley tarafından ortaya konulmuştur. Nasıl ki saatin parçaları bir araya gelerek saat oluşturamiyorsa ve bir tasarımcı olması şart ise evrendeki düzen için de bir tasarımcıya ihtiyaç vardır.
Bu analojinin yerinde olup olmadığı üzerine çeşitli eleştiriler getirilebilir ancak konu gereği bu benzetmeyi evrimle ilişkilendirirsek;
-genetigi birbirine en çok benzeyen canlılar akrabadır
-diğer canlilar da insanlar gibi genetik yapıya sahiptir
-canlilar arasında insana genetik olarak çok benzeyen canlı şempanzedir
-o halde şempanze ve insan akrabadır.
Teleoloji delilini kabul eden bir yaratılışçının, aynı mantıkla bu çıkarımı da kabul etmesi gerekir. Kaldi ki evrim konusunda yapılan çıkarsama çok daha gözlenebilirdir. İnsan şempanze benzerligi, insan-saat benzerliginden çok daha fazladır:)
Darwin'den beri neden canlıların çevrelerine uyarlanmış olduklarını daha iyi anlıyoruz. Bunun anlamı, "çevrenin canlı varlıklara uyum sağladığı, bunun için özel olarak tasarlandığı degil aksine canlıların çevreye uyum sağladığıdır." Dolayısıyla ben ısrarcıyım diyen teistik-evrimciler için en makulu evrimin Tanrı'nın koyduğu bir kural olduğunu kabul etmektir. Sonuçta bu delilin evrim kuramiyla uyusup uyusmamasi evrim kuramına ve Tanrıya yükledigimiz anlamlara ve tasavvurlarımıza bağlıdır.
ilginç bir şey yaptım.
okudun
Bizzat her biyoloji, psikoloji, sosyoloji vs. Kurallarını koymamıştır. Evrensel sabitlerden, kuantum mekaniğinden, entropiden, madde/karanlık madde miktarlarından, çevre koşullarından türemiştir çoğu